Yapay zekanın toplumlara etkileri konusu ile yaklaşık dört yıldan beri ilgileniyorum.
Bazen büyük teknolojinin, “Yeni heyecan verici işler ortaya çıkacak, hayat bayram
olacak” türünden haberleri ve yorumları ile kendime, yoksa bu konuda ben mi çok
karamsarım sorusunu sorduğum bile oldu.
İşin içinde eli, kolu her yana (özellikle medyaya) ulaşabilen bir büyük teknoloji ve
ardında sığındığı Amerika’nın rekabet gücü oldukça adamlar herkese, “Ne işsizliği
yapay zeka işsizliğe mi neden olacak ki…” sorusunu sorduruyorlar. 1949 yılında
Einstein’ın söylediği söylenen, “Öyle bir zaman gelecek ki tüm medya zenginlerin
elinde olacak ve halkın bilinçli bir fikir sahibi olması imkansız hale gelecek” sözleri
de bunu yapabileceklerinin kanıtı.
Ancak gerçek hiç de öyle değil.
Gerçeğin öyle olmadığını, olamayacağını bu kez IMF açıkladı. IMF diyor ki:
Üretkenliği, küresel büyümeyi ve dünya çapında gelirleri artırabilecek bir
teknolojik devrimin eşiğindeyiz. Ancak bu (yapay zeka) aynı zamanda işlerin
yerini alabilir ve eşitsizliği derinleştirebilir.
Küresel istihdamın neredeyse yüzde 40’ı yapay zekadan etkilenirken,
gelişmiş ekonomilerde işlerin yaklaşık yüzde 60’ı yapay zekadan etkilenebilir.
Kadınlar ve üniversite eğitimi almış bireyler daha fazla etkilenecek ve yaşlı
çalışanlar potansiyel olarak yeni teknolojiye daha az uyum sağlayabilecek.
Tüm dünyayı etkileyebilecek, ekonomik ve sosyal bir değişim adeta bir tsunami
gibi -ne zaman çarpacağı belirli olmasa da- yaklaşıyor. Daha da ilginci ne gelişmiş
ekonomilerde, ne de gelişmekte olan ekonomilerde bu konuda bir hazırlık yok.
Bakalım ne zaman dünyada insanlar bu işin etkilerinin çok ciddi olacağını
düşünmeye başlayacaklar?
Kaynaklar
Georgieva Kristalina, AI Will Transform the Global Economy. Let’s Make Sure It Benefits Humanity, IMF.org, January 14, 2024,
https://www.imf.org/en/Blogs/Articles/2024/01/14/ai-will-transform-the-global-economy-lets-make-sure-it-benefits-humanity
Cazzaniga Mauro et al., Gen-AI Artificial Intelligence and the Future of Work, IMF, January, 2024.